Wegetarianizm to forma żywienia, w którym eliminuje się z jadłospisu mięsa, ryb i pozostałych produktów odzwierzęcych. Elementarnym składnikiem menu są produkty pochodzenia roślinnego takie jak: warzywa, owoce, zboża, orzechy, rośliny strączkowe. W niektórych odmianach spożywa się jaja i produkty mleczne. W ostatnim czasie niejadanie mięsa stało się niezwykle modnym stylem życia, aczkolwiek w państwach Bliskiego Wschodu i Indiach dieta jarska panuje od bardzo dawna. Sam wegetarianizm jest zróżnicowany, występuje w nim wiele odmian i rozmaitych sposobów odżywiania motywowanych odmiennymi powodami, takimi jak: przekonania światopoglądowe, warunki środowiskowe, powody zdrowotne, religijne, kulturowe, czy ekonomiczne. W związku z tym warto podobnie informować o rozlicznych skutkach, niedostatkach albo korzyściach wynikających z wegetarianizmu. W tym artykule systematyzujemy informacje na temat wegetarianizmu oraz opisujemy jego zalety i negatywne strony.
Różnorodne rodzaje wegetarianizmu
Można wyróżnić parę podstawowych typów wegetarianizmu, różniących się między sobą tym, które artykuły pochodzenia zwierzęcego są dozwolone w menu. Każdy z tych wariantów żywienia bywa różnie interpretowany, zaś w rzeczywistości granice pomiędzy nimi mogą być płynne. Jakkolwiek ogólnie przyjął się poniższy podział:
Wegetarianizm ovo - spożywanie jaj, ale bez mięsa i mleka,
Wegetarianizm lacto - spożywanie mleka i jego przetworów, ale bez mięsa i jaj,
Wegetarianizm ovo-lacto - spożywanie jaj i mleka ale z wyłączeniem mięsa,
Weganizm - eliminacja wszystkich produktów pochodzenia zwierzęcego, tj. mięsa, jaj, mleka i jego przetworów, jak również miodu i innych produktów pochodzenia zwierzęcego. Weganizm ma dwie odmiany: frutarianizmu - diety opartej głównie na owocach lub witarianizmu - diety, składającej się z surowych warzyw i owoców,
Flexitarianizm - dieta polegająca na wyborze roślinnych posiłków lecz bez całkowitej eliminacji mięsa lub produktów pochodzenia zwierzęcego.
Pescowegatarianizm - dieta zawierająca ryby i owoce morza ale z wyjątkiem produktów z zawartością mięsa.
Jak czerpać korzyści z diety wegetariańskiej
Prawidłowa dieta wegetariańska musi wyróżniać się bogactwem składników i dostosowaniem do indywidualnych cech, w zależności od wieku, płci, aktywności fizycznej i kondycji zdrowia. Są wszak grupy osób o szczególnych wymaganiach żywieniowych np. dzieci, kobiety ciężarne, sportowcy, osoby pracujące fizycznie. Ogólnie kwestie potencjalnych minusów diety wegetariańskiej wynikają z deficytów składników odżywczych. Pragnąc ustrzec się przed deficytem, znaczące jest, żeby uwzględnić rozmaite źródła białka roślinnego, takie jak rośliny strączkowe, orzechy i zboża. W przypadku wegan, którzy rezygnują z jedzenia produktów pochodzenia zwierzęcego, muszą zapewniać odpowiednią ilość składników odżywczych, takich jak witamina B12, kwasy tłuszczowe omega-3, wapń i żelazo. Poprawnie przygotowana dieta wegetariańska jest w stanie zapewnić zdrowie i wspomóc w skutecznym utrzymaniu prawidłowej formy jak również znacznie obniżyć niebezpieczeństwo chorób układu krążenia, nowotworów i cukrzycy. Istotne jest jednakże, iżby omówić swoją dietę wegetariańską z dietetykiem lub lekarzem. Nie można także zaniedbywać badań kontrolnych.
